Οι πρώτες μαρτυρίες για παρουσία κατοίκων στα Διαπόντια νησιά ξεκινούν απο τη μεσαιωνική εποχή, όμως δεν αναφέρονται μόνιμοι κάτοικοι μέχρι τον 17ο αι. όπου παρουσιάζονται τα πρώτα δείγματα πληθισμού στο νησί Οθωνοί. Οι νεοαφιχθέντες τότε αυτοί πληθισμοί εγκαταστάθηκαν αρχικά στο νησί, απο το οποίο κάποιες οικογένειες μεταπήδησαν αργότερα και στα άλλα δυο νησιά (Ερείκουσα-Μαθράκι).

Είναι γεγονός ότι μέχρι πρίν απο 100 χρόνια οι κάτοικοι των Οθωνών πήγαιναν τακτικά με τα πλεούμενά τους στο Μαθράκι και την Ερείκουσα, όπου διατηρούσαν μόνο κτήματα για να τα καλιεργήσουν.
Με τον καιρό όμως και καθώς τα μέλη της οικογένειας πλήθαιναν, ολοένα και περισσότερες διένειμαν τα οικογενειακά κτήματα και τα μέλη τους χώριζαν, για να εγκατασταθούν πλέον μόνιμα στο νησί όπου έλαχε το μερίδιό τους. Έτσι το Μαθράκι και η Ερείκουσα απέκτησαν μόνιμους κάτοικους.

ΜΑΘΡΑΚΙ-ΟΝΟΜΑΣΙΑ
Μια λαϊκή ερμηνεία για την ονομασία του νησιού αναφέρει ότι πρίν απο πολλά χρόνια το Μαθράκι είχε καεί κι απ' τα "αθράκια" (κάρβουνα) το ονόμασαν έτσι. Από τον περιηγητή καθηγητή Γεώργιο Ιωσήφ Πάρτς πληροφορούμαστε ότι κατά την αρχαιότητα ονομαζόταν Μαλθάκη (η) και ότι κατά "τους νεώτερους χρόνους το όνομα αυτής μεταμορφώθηκε ενίοτε εις Σαμοθράκην, υπο τοιαύτην δε μορφή απεδώθη αυτώ σημασία υπό των Φοινικικά ίχνη εν τοις ύδασιν τούτοις αναζητούντων. Οι πιστεύοντες είς την υπό Φοινίκων κατάληψιν του νησιδίου αδιαφορούσιν, ότι τούτο παρά τοις αρχαίοις εκαλείτο Μαλθάκη".

ΙΔΙΩΜΑΤΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
Το ιδιωματικό λεξιλόγιο των Διαποντίων έχει την επίδραση της ιταλικής γλώσσας αλλά και αυτούσια στοιχεία που ανάγουν στην αρχαία ελληνική.
Πρόκειται για χαρακτηριστικές λέξεις μερικές απ' τις οποίες συναντούμε και στην κερκυραϊκή διάλεκτο της υπαίθρου.
Για παράδειγμα η κερκυραϊκή αποστροφή "ωρή" ή "βωρή" που απευθύνεται πρός τις γυναίκες. Ακόμη οι λέξεις "δικολογιά" (συγγένεια), "κουκούμα" (μπρίκι), "γκρέμπα"(λιθιά), "εσκούλαρε" (λέγεται για το καΐκι που φτάνει στο λιμάνι), "κουρούνα" (κακομοίρα), "τούρι" (γάϊδαρος), "προβιά" (αρνιά).
Οι γυναίκες καλούν τις κότες τους με τον ήχο "πίλου-πίλου", τα πρόβατα "τσούι-τσούι" και τα γαϊδούρια τους με τον ήχο "άι-άι".